Adoptie in Haiti-deel 2

De adoptieprocedure in Haiti

Nadat een kind is voorgesteld aan de adoptieouder(s) (vrouwen alleen kunnen ook uit Haiti adopteren) gaat het dossier de Haitiaanse adoptiemolen in. Die bestaat uit vele fases en tussenfases en voorfases, maar de belangrijkste zijn:
- IBSER: de Haitiaanse kinderbescherming
- Parquet
- Rechtbank
- MOI (ministerie van binnenlandse zaken: paspoortafgifte)
Hierna kan het paspoort gedrukt worden en het visum voor Nederland aangevraagd worden.
De laatste jaren duurt de totale procedure in Haiti na voorstel circa 20 maanden. Met hele enkele uitschieter naar beneden (12 maanden) en vele uitschieters naar boven (zelfs 36 maanden). Er is werkelijk geen pijl op te trekken. Soms gaat een dossier ineens als een speer door 2 fases gaan en ligt dan weer stil. De ingewikkeldheid van een dossier speelt natuurlijk een rol, maar het zijn vooral de personele veranderingen binnen de diverse fases (benoeming nieuwe directeuren: willen hun eigen stempel drukken enz) en de politieke instabiele situatie die hun weerslag hebben. En niet te vergeten de rol van internationale organisaties zoals Unicef. De afgelopen 3 jaar heeft de inmenging van Unicef tot grote vertragingen in de procedure geleid. Eerst in de MOI-fase: Unicef vond dat teveel paspoorten werden afgegeven en dus durfde de betreffende hoge ambtenaar een half jaar lang geen dossiers te tekenen. En nu, sinds begin dit jaar, moeten alle ouders die de eerste fase uit zijn, tussentijds afreizen naar Haiti om hun handtekening te zetten onder toeziend oog van een rechter om daarmee aan te tonen dat men echt voor het kind kiest. Deze extra fase is ingegeven door de constatering van Unicef dat een aantal adopties bij thuiskomst van het kind niet goed gaan (ze bedoelen Amerika) en de daaruit volgende vraag of de gemaakte matches tussen ouders en kinderen wel goed zijn gedaan. Behalve extra kosten voor de adoptie-ouders (een adoptie vanuit Haiti kost al snel 30.000 euro, deze tussentijdse reis komt er extra bij), weer een extra formuliertje in de adoptieprocedure en dus een langere procedure, zitten de kinderen nu weer langer in de tehuizen, is er geen plek voor nieuwe kinderen, dus geen inkomsten voor de tehuizen enz.enz. Om nog maar niet te spreken over de emotionele schade voor de kinderen: tussentijds afreizenwerd tot nu toe niet toegestaan omdat het voor de kinderen ondoenlijk is om na afloop van het bezoek van hun nieuwe ouders weer afscheid te moeten nemen. Nu gebeurd dit dus toch! Er wordt inmiddels erkend dat Unicef in Haiti een adoptieontmoedigingsbeleid voert. Iets dat ze eerder in o.a. Guatamala hebben gedaan. Met welk belang? Dat van de kinderen? Niemand die het begrijpt, maar door hun internationale macht en de grote afhankelijkheid van Haiti van ontwikkelingshulp, heeft dat wat Unicef zegt of doet grote invloed.
Even voor alle duidelijkheid: wij zijn van oordeel dat als kinderen in een land zelf goed opgevangen kunnen worden dat altijd de voorkeur heeft boven adoptie. Maar die mogelijkheden zijn er in Haiti nauwelijks, op een paar particuliere initiatieven na.
Natuurlijk reageren wij extra gevoelig op dit punt. Toch is er de laatste jaren steeds meer aandacht voor de macht van grote internationale hulporganisaties, de strijkstokken, het allemaal bij dezelfde ramp neerstrijken vanwege de publiciteit, hulp en goederen die de mensen niet bereiken enz. Voorbeelden genoeg, maar ik laat het hierbij. Hulp is en blijft in Haiti heel hard nodig. Daarover later meer.

Informatie over de kinderen tijdens de procedure

Als je via GLA adopteert heb je het geluk dat je bijna iedere maand per mail nieuwe foto’s van je kind(eren) krijgt alsmede een kleine update. Iedere maand is er bij GLA picture day: alle kinderen worden mooi opgedoft en de foto’s gemaakt, meestal met een thema, zoals Christmas, Valentine day, Sleeping party (alle kinderen in pyama).
Bij de foto’s wordt een rapportje gevoegd, veelal geschreven door een vrijwilliger, met info over gewicht, lengte en soms ook wat persoonlijke noten. Verder staat onderaan vermeld in welke procedurefase je zit. Voor Joselore (en Peterson) ging men iedere maand naar Lydie Parent toe om de foto’s te maken. De info die erbij zat was altijd zeer beperkt (she is a lovely girl, a little shy etc) maar het was en is toch wel heel bijzonder om zo wat te zien van en te horen over je kind. Het leukste was het als je ouders die hun kind gingen ophalen cadeautjes had meegegeven. Vaak werd ze gefotografeerd als ze die cadeautjes uitpakte en zag je haar dus met de pakjes die je thuis met zoveel zorg had samengesteld. Heel erg leuk. Natuurlijk is het een heel circus dat maandelijks wordt opgezet en heel erg Amerikaans, maar het maakte het wachten wel wat dragelijker.
Een paar updatefoto’s bijgevoegd om een idee te geven.